Impact COVID-19 pandemie

In september 2020 startten we met onderzoek naar de impact van COVID-19 op mensen met een licht verstandelijke beperking of laaggeletterdheid. Doel van dit onderzoek is om beter zicht te krijgen op de impact van de coronacrisis en de coronamaatregelen op deze doelgroepen en met deze informatie handelings-perspectieven te bieden voor professionals en gemeenten.

Inleiding

Tijdens de COVID-19 pandemie hebben we onderzoek gedaan naar de impact van COVID-19 en de coronamaatregelen op mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) en/of laaggeletterdheid. Dit hebben we in nauwe samenwerking met de doelgroep gedaan.

Doelstelling

Doel van dit onderzoek is om beter zicht te krijgen op de impact van de coronacrisis en de coronamaatregelen op het leven en welzijn van deze doelgroepen en met deze informatie handelingsperspectieven te bieden voor professionals en gemeenten.

"De resultaten laten zien dat veel deelnemers kampen met negatieve gevoelens. Er is een grote groep die zich vaak zorgen maakt of bang is voor corona. Eén van de mogelijke oorzaken hiervoor zijn de tegenstrijdige boodschappen over corona en de maatregelen die worden afgegeven in de media. Een groot deel van de onderzochte groep geeft dan ook aan informatie over corona niet duidelijk te vinden. Ook zien we dat in veel gevallen werk of dagbesteding is verminderd of zelfs is gestopt, waardoor dagstructuur en sociale contacten wegvallen."

Verloop/planning

Nu, twee jaar na het einde van alle coronamaatregelen, willen we de lange termijn effecten van deze periode in kaart brengen. Begin 2024 is daarom een vragenlijst uitgezet onder mensen met een LVB en/of laaggeletterdheid. Met de verzamelde informatie kunnen zij, indien nodig, beter ondersteund worden.

Er wordt in dit onderzoek gekeken naar:

hun mentale en fysieke gezondheid;
in hoeverre zij hun dagelijkse en sociale leven weer hebben opgepakt;
welke rol Covid-19 nu nog in hun leven speelt.

In dit onderzoek werken wij samen met de academische werkplaats AMPHI, GGD Gelderland-Zuid en GGD Gelderland-Midden, MEE Gelderse Poort en Pharos. Dit project wordt mogelijk gemaakt door ZonMw.

Makkelijk lezen vragenlijst

Op basis van de vragenlijst van het RIVM en de GGD die de invloed van de coronamaatregelen meet, hebben wij in samenwerking met experts en ervaringsdeskundigen een aangepaste vragenlijst gemaakt door deze in te korten, en vragen en antwoorden te herschrijven. Hierdoor sloot de vragenlijst beter aan bij deze doelgroepen.

In drie rondes tijdens de COVID-19 pandemie is de vragenlijst via het speciaal voor de doelgroep ontwikkelde platform Ik Onderzoek Mee aangeboden. Zo maakten we het invullen van de vragenlijst voor zoveel mogelijk mensen toegankelijk; gemiddeld vulden per ronde 350 mensen met LVB en/of laaggeletterdheid de vragenlijst in. Ter vergelijking hebben we de makkelijk lezen vragenlijst ook steeds voorgelegd aan twee GGD panels.

Om de resultaten te duiden en al tijdens de pandemie passende oplossingsrichtingen te formuleren, zijn er duidingssessies met ervaringsdeskundigen en experts gehouden. Tips die daaruit voortgekomen zijn, zijn gebundeld in verschillende factsheets.

Belangrijkste bevindingen

Met de makkelijk lezen vragenlijst en de gebruikte wervingsmethoden in het project hebben we een beduidend andere groep bereikt dan mensen die aan regulier onderzoek meedoen. Zo waren de deelnemers met LVB en/of laaggeletterdheid jonger, vaker man, en lager opgeleid en hadden ze vaker een migratieachtergrond dan de deelnemers uit het GGD panel.

Deelnemers met LVB en/of laaggeletterdheid ervaren vaak negatieve gevoelens tijdens de COVID-19 pandemie, in hogere mate dan deelnemers uit het GGD-panel. Dit speelde met name aan het begin van de pandemie want met het verloop van tijd nam mentale gezondheid van beide groepen weer toe.

Veel van de deelnemers met LVB en/of laaggeletterdheid vonden de informatie rondom Corona onduidelijk, wat leidde tot onzekerheid. De instrumenten om de pandemie te bestrijden, zoals de zelftest, Corona QR-code en de CoronaMelder app, zijn in deze doelgroep niet altijd bekend en worden ook maar weinig door hen gebruikt. Dit onderschrijft het belang van toegankelijke informatie en instrumenten in infectieziektenbestrijding.

Bovenal heeft dit onderzoek ons geleerd om samen te werken met de doelgroep om zo tot goede resultaten te komen. Zie infosheet opgesteld in samenwerking met Pharos hierover.

Ervaringsdeskundigen vonden het fijn dat ze door dit onderzoek hun stem kunnen laten horen. Daar maakten we het bovenstaande filmpje over.